BOD là gì? Vai trò và trách nhiệm của Board of Directors

BOD – Board of Directors là nhóm lãnh đạo nắm giữ chìa khóa quyết định thành công của doanh nghiệp. Vai trò của BOD không chỉ quan trọng mà còn thiết yếu trong việc định hướng và quản trị doanh nghiệp hiệu quả. Vậy BOD thực sự là gì, và họ có những nhiệm vụ cụ thể nào để góp phần xây dựng nền tảng vững chắc cho doanh nghiệp?

Hãy cùng MISA AMIS khám phá vai trò, trách nhiệm và tầm quan trọng của BOD trong bài viết dưới đây, nhằm giúp bạn hiểu rõ hơn về bộ máy quản trị doanh nghiệp hiện đại.

1. BOD là gì?

BOD – Board of Directors là nhóm lãnh đạo cao cấp nhất trong một công ty hoặc tổ chức, chịu trách nhiệm giám sát và định hướng các hoạt động của doanh nghiệp. Họ đưa ra các quyết định chiến lược quan trọng, giám sát việc thực hiện các mục tiêu kinh doanh và đảm bảo rằng công ty hoạt động theo đúng quy định pháp luật và tiêu chuẩn đạo đức. BOD đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo sự phát triển bền vững và thành công của doanh nghiệp.

2. Board of Directors (BOD) thuộc bộ phận nào? BOD gồm những ai?

2.1. Board of Directors (BOD) thuộc bộ phận nào?

BOD – Hội đồng quản trị không trực thuộc bất kỳ “bộ phận” nào trong doanh nghiệp theo nghĩa thông thường (như phòng nhân sự, phòng tài chính…). Thay vào đó, BOD là một bộ phận độc lập giữ vai trò lãnh đạo cấp cao nhất, chịu trách nhiệm:

• Định hướng chiến lược dài hạn cho doanh nghiệp

• Giám sát hoạt động của Ban điều hành (Executive Board)

• Đảm bảo quyền lợi của các cổ đông và nhà đầu tư

BOD thường được thành lập theo quy định trong điều lệ công ty và đóng vai trò “ra quyết định” ở tầm chiến lược, thay vì quản lý vận hành hằng ngày.

2.2. BOD gồm những ai?

2.2.1 Chủ tịch hội đồng quản trị (Chairman)

Chủ tịch Hội đồng Quản trị, thường được gọi là Chủ tịch, là người nắm giữ quyền lực tối cao trong BOD, đứng đầu và chỉ đạo mọi hoạt động của hội đồng. Chủ tịch không chỉ định hướng chiến lược toàn diện mà còn phân công và giao phó trọng trách cho các thành viên khác. Tại nhiều công ty, Chủ tịch thường kiêm luôn vị trí CEO, kết hợp tầm nhìn chiến lược với khả năng điều hành thực tiễn để dẫn dắt doanh nghiệp tới thành công.

2.2.2 Phó chủ tịch (Vice-chairman)

Phó Chủ tịch là vị trí quyền lực thứ hai trong BOD, ngay sau Chủ tịch. Khi Chủ tịch vắng mặt, Phó Chủ tịch không chỉ thay thế vai trò lãnh đạo mà còn đảm nhận việc quản lý và định hướng chiến lược cho BOD. Đồng thời, Phó Chủ tịch là cánh tay phải đắc lực, tham mưu cho Chủ tịch trong mọi công việc và có thể chịu trách nhiệm về một mảng kinh doanh cụ thể, đảm bảo sự hoạt động trơn tru và hiệu quả của công ty.

2.2.3 Giám đốc đối nội (Inside Director)

Tùy vào quy mô của doanh nghiệp, BOD có thể bao gồm nhiều vị trí giám đốc đối nội, mỗi người chịu trách nhiệm một mảng khác nhau trong bộ máy vận hành. Những giám đốc này cũng thuộc về BOM – Board of Management, đội ngũ lãnh đạo cao cấp của doanh nghiệp. Các vị trí phổ biến trong BOM bao gồm:

• Giám đốc Điều hành (CEO)
• Giám đốc Vận hành (COO)
• Giám đốc Tài chính (CFO)
• Giám đốc Kinh doanh (CCO)
• Giám đốc Nhân sự
• Giám đốc Sản xuất (CPO)
• Giám đốc Thương hiệu
• Giám đốc Truyền thông Marketing
• Giám đốc Sáng tạo
• Giám đốc Đầu tư và Phát triển
• Giám đốc Công nghệ
• Giám đốc Kỹ thuật

2.2.4 Giám đốc đối ngoại (Outside Director)

Giám đốc đối ngoại, còn được gọi là giám đốc độc lập, không tham gia vào các hoạt động nội bộ hàng ngày của doanh nghiệp mà chỉ giữ vai trò thành viên của Hội đồng Quản trị. Với nhiệm vụ hoạch định chính sách và lập kế hoạch chiến lược, họ nhằm mục tiêu tối ưu hóa lợi ích cho tổ chức.

Giám đốc đối ngoại sở hữu chuyên môn sâu trong các lĩnh vực cụ thể, giúp thúc đẩy cấu trúc kinh doanh, cải thiện quản trị, và hỗ trợ các thành viên khác trong BOD đưa ra các quyết định đúng đắn. Họ được trả lương theo quy mô của doanh nghiệp khi tham gia các cuộc họp định kỳ của BOD.

3. Vai trò của Board of Directors trong doanh nghiệp

Với vai trò trung tâm đầu não, BOD đảm bảo sự phát triển và tăng trưởng bền vững của công ty. Họ hoạch định chiến lược tổng thể, khẳng định vị thế thương hiệu vững chắc trong lòng khách hàng thông qua các chiến lược kinh doanh, sản phẩm, marketing, và phân phối.

BOD không chỉ thực hiện các nhiệm vụ được cổ đông ủy thác một cách hiệu quả để tối đa hóa lợi ích cho nhà đầu tư và cổ đông, mà còn tối ưu hóa các hoạt động kiểm toán của doanh nghiệp. Họ thiết lập và nuôi dưỡng mối quan hệ hợp tác với các đối tác và khách hàng, đồng thời xây dựng kế hoạch làm việc, phân phối nhiệm vụ phù hợp cho từng bộ phận, giám sát chặt chẽ mọi công việc.

BOD cũng đóng góp quan trọng vào việc củng cố và phát triển đội ngũ nhân lực của công ty bằng cách thực hiện các chính sách tuyển dụng, săn đón và giữ chân nhân tài, đảm bảo lợi ích tối đa cho các cổ đông và nhà đầu tư.

4. Trách nhiệm của Board of Directors là gì?

4.1 Lên kế hoạch và điều hành tổ chức

Với trách nhiệm “đầu tàu”, các thành viên BOD chịu trách nhiệm quan trọng trong việc lập kế hoạch và định hướng cho hoạt động của doanh nghiệp. 

Sau khi xác định rõ hướng đi và mục tiêu, họ phải chuyển những ý tưởng chiến lược thành các bản kế hoạch chi tiết, cụ thể và rõ ràng. Những kế hoạch này sau đó sẽ được phân phối xuống các bộ phận và phòng ban để triển khai. Trong suốt quá trình thực thi, BOD phải liên tục giám sát, theo dõi và điều hành chặt chẽ để đảm bảo mọi việc diễn ra theo đúng kế hoạch và đạt được kết quả mong muốn.

4.2 Bảo vệ tài sản và giám sát tài chính

Tài chính là yếu tố cốt lõi quyết định sự sống còn của doanh nghiệp, việc bảo vệ và quản lý tài sản hiệu quả sẽ hỗ trợ các bộ phận và nhân viên có đầy đủ điều kiện cơ sở vật chất để làm việc. 

BOD có trách nhiệm tham gia sâu vào việc quản lý tài chính, đảm bảo sử dụng hiệu quả các nguồn lực tài chính của công ty. Thường xuyên giám sát tài sản giúp BOD nắm rõ tình hình thu chi và năng lực tài chính, từ đó đưa ra các kế hoạch và giải pháp kịp thời, hiệu quả, đảm bảo sự phát triển bền vững của doanh nghiệp.

4.3 Tuyển chọn, bồi dưỡng nhân tài cho BOD

Tuyển chọn các thành viên BOD phù hợp với chiến lược và mục tiêu của doanh nghiệp là một quá trình phức tạp và đầy thách thức, đòi hỏi sự đánh giá kỹ lưỡng dựa trên các tiêu chuẩn chuyên môn, kinh nghiệm, đạo đức và khả năng thích nghi.

Ngoài ra, chính sách đào tạo và phát triển BOD cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giúp các thành viên có cơ hội học hỏi và nâng cao kiến thức, kỹ năng, và thái độ phù hợp với văn hóa doanh nghiệp.

Việc tuyển chọn và phát triển nhân tài cho BOD là một quá trình liên tục và chiến lược. Các cổ đông và thành viên hiện tại trong Hội đồng quản trị cần quan tâm và đầu tư vào vấn đề này, không chỉ khi cơ cấu tổ chức có thay đổi mới hay bắt đầu quá trình tuyển dụng.

4.4 Thực hiện quyền uỷ thác

Board of Directors (BOD) có trách nhiệm thực hiện quyền ủy thác với các nhiệm vụ chủ yếu như quyết định chiến lược, giám sát hoạt động kinh doanh, quản lý tài chính, đưa ra quyết định về đầu tư và mua bán tài sản cho công ty, cùng những công việc liên quan khác.

Mỗi quyết định của BOD phải được đánh giá kỹ lưỡng và hướng đến lợi ích bền vững của công ty và các cổ đông. Đồng thời, BOD cần tuân thủ nghiêm các quy định pháp luật, tiêu chuẩn đạo đức và nội quy công ty. Sự thực hiện trách nhiệm một cách đúng đắn và có trách nhiệm của BOD không chỉ giúp họ nhận được lòng tin từ cổ đông mà còn góp phần tích cực vào thành công toàn diện của tổ chức.

5. Kỹ năng cần có của Board of Directors

5.1 Khả năng lãnh đạo

Khả năng lãnh đạo xuất sắc của BOD cho phép họ đưa ra các quyết định chính xác và thực hiện nhiệm vụ quản lý một cách hiệu quả. Họ đóng vai trò là người chèo lái, định hướng doanh nghiệp đạt tới các mục tiêu chung. Tư duy sắc bén và năng lực lãnh đạo giúp BOD nhanh chóng phân tích tình hình và đưa ra các giải pháp kịp thời để giải quyết các vấn đề cấp bách.

Khả năng lãnh đạo này cũng hỗ trợ BOD trong việc phân công nhiệm vụ cho từng bộ phận, phòng ban, và nhân viên, đảm bảo quá trình vận hành của doanh nghiệp diễn ra trơn tru và liền mạch.

5.2 Tầm nhìn xa trông rộng

Ở vị trí cấp cao như các thành viên BOD, tầm nhìn xa và rộng mở là yếu tố then chốt để nắm bắt toàn cảnh hiện tại và tương lai của doanh nghiệp. Trong bối cảnh thị trường liên tục biến đổi và sự cạnh tranh khốc liệt, tầm nhìn chiến lược sẽ mở ra nhiều cơ hội phát triển đột phá, giúp doanh nghiệp không chỉ tồn tại mà còn vươn lên mạnh mẽ.

5.3 Biết tận dụng nhân tài

Nguồn nhân lực là tài sản vô giá của mọi tổ chức, đóng vai trò then chốt trong sự phát triển của doanh nghiệp. Săn đón, nuôi dưỡng và tận dụng nhân tài không chỉ nâng cao hiệu quả làm việc mà còn tạo lợi thế cạnh tranh mạnh mẽ trên thị trường.

Khi BOD hiểu rõ thế mạnh và điểm yếu của từng thành viên, việc phân công công việc phù hợp và tạo điều kiện để họ phát huy tối đa năng lực trở nên vô cùng quan trọng. Điều này không chỉ thúc đẩy hiệu suất mà còn góp phần đưa doanh nghiệp tiến xa hơn trong cuộc đua cạnh tranh.

5.4 Am hiểu pháp lý

Trong quá trình hoạt động của doanh nghiệp, việc phát sinh các thủ tục pháp lý trong nội quy, quy chế hoạt động và hợp đồng là điều không thể tránh khỏi. Vì vậy, BOD cần am hiểu sâu sắc về pháp luật và các quy định liên quan để đảm bảo tuân thủ và tránh vi phạm pháp lý. Kiến thức pháp lý vững chắc giúp BOD dẫn dắt doanh nghiệp một cách an toàn và hiệu quả, bảo vệ quyền lợi và uy tín của công ty.

6. Cơ chế bổ nhiệm – miễn nhiệm Board of Directors mới nhất

Quy trình bổ nhiệm BOD

Quy trình bổ nhiệm các thành viên BOD phụ thuộc vào quy định của từng công ty và quyền lực của các cổ đông. Thông thường, quá trình bổ nhiệm diễn ra qua các bước sau:

• Xác định vị trí và nhu cầu: Xác định số lượng và phân loại các vị trí còn trống trong BOD dựa trên quy định pháp luật và nhu cầu kinh doanh của công ty.
• Đề cử ứng viên: Các cổ đông, ban điều hành, hoặc các thành viên BOD hiện tại đề cử ứng viên dựa trên năng lực, kinh nghiệm và khả năng đóng góp cho công ty.
• Bầu cử ứng viên: Tổ chức cuộc họp bầu cử để chọn ra các ứng viên phù hợp nhất cho các vị trí còn trống.

Dù quy trình và quy định có thể khác nhau giữa các doanh nghiệp, mục tiêu chung là đảm bảo các thành viên BOD đều có kinh nghiệm, năng lực và tầm nhìn cần thiết để giám sát hoạt động và đưa ra các quyết định chiến lược cho công ty.

Quy trình miễn nhiệm BOD

Bất kỳ thành viên nào trong BOD đều có thể bị trục xuất nếu vi phạm các quy tắc cơ bản sau đây:

• Lạm dụng quyền lực: Sử dụng quyền lực của mình cho các mục đích cá nhân hoặc ngoài lợi ích của công ty.
• Hành vi gian lận và pháp lý: Thực hiện các hành vi gian lận hoặc các hành vi pháp lý gây ảnh hưởng đến danh dự và gây tổn thất cho tổ chức.
• Thông đồng với bên thứ ba: Thỏa thuận hoặc thông đồng với các bên thứ ba nhằm thao túng hoặc ảnh hưởng đến kết quả bỏ phiếu của BOD.
• Lạm dụng chức quyền: Chống đối các lợi ích của cổ đông, đối tác hoặc tổ chức, hoặc lạm dụng chức quyền vì lợi ích cá nhân.

7. Công việc của BOD trong doanh nghiệp

Hội đồng quản trị (BOD) là “bộ não chiến lược” của doanh nghiệp, với nhiệm vụ chính không phải là điều hành hằng ngày, mà là định hướng dài hạn và giám sát hoạt động quản trị. Cụ thể, công việc của BOD thường bao gồm:

7.1. Xây dựng và phê duyệt chiến lược phát triển doanh nghiệp

BOD có trách nhiệm định hình tầm nhìn, sứ mệnh và mục tiêu dài hạn. Họ tham gia phê duyệt các kế hoạch kinh doanh lớn, chiến lược đầu tư, mở rộng thị trường hoặc tái cấu trúc công ty.

7.2. Bổ nhiệm và giám sát CEO/Ban Giám đốc

Một trong những vai trò then chốt của BOD là lựa chọn và đánh giá CEO – người điều hành doanh nghiệp. BOD giám sát hiệu quả hoạt động của CEO, đảm bảo CEO tuân thủ chiến lược và mang lại giá trị cho cổ đông.

7.3. Phê duyệt các quyết định tài chính lớn

Bao gồm duyệt ngân sách, báo cáo tài chính, chia cổ tức, phát hành cổ phiếu hoặc các khoản vay đầu tư. BOD chịu trách nhiệm cao nhất trước cổ đông về sức khỏe tài chính của doanh nghiệp.

7.4. Đảm bảo tuân thủ pháp lý và đạo đức doanh nghiệp

BOD giám sát các chính sách tuân thủ quy định pháp luật, chuẩn mực đạo đức và quản trị rủi ro – giúp doanh nghiệp hoạt động minh bạch, đúng luật và có trách nhiệm xã hội.

7.5. Bảo vệ lợi ích của cổ đông

BOD là đại diện hợp pháp cho cổ đông trong mọi quyết định quản trị. Họ có nhiệm vụ đảm bảo các quyết định đưa ra phải hướng tới việc gia tăng giá trị doanh nghiệp và quyền lợi lâu dài của người góp vốn.

8. Một số câu hỏi thường gặp

8.1 BOD làm công việc gì?

BOD đảm nhận vai trò trọng yếu trong việc thiết lập các chính sách chung và đưa ra những quyết định chiến lược quan trọng, đại diện cho lợi ích của công ty và các cổ đông. Các vấn đề quan trọng mà BOD xem xét bao gồm các thương vụ sáp nhập và mua lại, quyết định về cổ tức và các khoản đầu tư lớn, cũng như việc bổ nhiệm và bãi nhiệm các giám đốc điều hành cấp cao. Bằng cách này, BOD đảm bảo rằng các chiến lược và quyết định của công ty luôn hướng đến sự phát triển bền vững và hiệu quả.

8.2 Ai được tham gia vào BOD?

Các thành viên của BOD được bầu hoặc chỉ định bởi các cổ đông với nhiệm vụ giám sát và định hướng hoạt động của tổ chức. Để đảm bảo hiệu quả, họ cần là những chuyên gia dày dạn kinh nghiệm, sở hữu tầm nhìn chiến lược và kiến thức sâu rộng liên quan đến lĩnh vực hoạt động của công ty.

8.3 CEO hay BOD quyền lực hơn?    

CEO là thành viên của BOD, vì vậy BOD nắm giữ quyền hạn lớn hơn so với CEO. CEO được bổ nhiệm bởi BOD và có thể bị sa thải bởi các thành viên trong BOD nếu cần thiết. Tất cả các quyết định quan trọng mà CEO đưa ra đều phải được BOD thông qua và chấp thuận trước khi thực hiện.

BOD là bộ phận quản trị tối cao của một tổ chức, đòi hỏi các thành viên phải có sự chuẩn bị kỹ lưỡng về kinh nghiệm, kiến thức chuyên môn, đã trải qua nhiều thử thách và có những đóng góp tích cực cho cộng đồng và xã hội.

9. Kết luận

Thông tin chi tiết mà MISA AMIS HRM cung cấp chắc chắn đã giúp người đọc giải mã BOD là gì, ý nghĩa và vai trò quan trọng của BOD – Board of Directors. Đây là kiến thức thiết yếu để hiểu rõ ảnh hưởng của hội đồng quản trị trong sự phát triển của doanh nghiệp.