Tại Việt Nam, trong tổng số khoảng 900.000 doanh nghiệp hoạt động, số doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ chiếm gần 94%. Đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế và tạo ra hàng triệu việc làm mỗi năm nhưng không phải ai cũng hiểu rõ đặc điểm, các chính sách hỗ trợ, cơ hội, thách thức cũng như những chiến lược để quản trị thành công.
Bài viết này sẽ cung cấp cái nhìn toàn diện và chuyên sâu về doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ, đặc biệt hữu ích cho những ai đang hoặc sắp khởi nghiệp.
| Đăng ký nhận ngay MISA Collections 01: Xây dựng hệ thống báo cáo quản trị – Đọc đúng, quyết đúng |
1. Doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ là gì?
Doanh nghiệp nhỏ là loại hình doanh nghiệp có quy mô hoạt động hạn chế, thường vận hành với nguồn lực tài chính, nhân sự và cơ sở vật chất ở mức vừa phải. Những doanh nghiệp này thường linh hoạt, dễ thích ứng với thay đổi của thị trường và thường tập trung vào các lĩnh vực cụ thể, phục vụ nhu cầu tại địa phương hoặc trong những phân khúc thị trường hẹp.
Doanh nghiệp siêu nhỏ là loại hình doanh nghiệp có quy mô hoạt động rất nhỏ, thường chỉ bao gồm một vài lao động và vận hành với nguồn lực hạn chế. Những doanh nghiệp này thường hoạt động trong phạm vi hẹp, chủ yếu dựa vào sự quản lý trực tiếp của chủ doanh nghiệp và ít phân tầng tổ chức.
Căn cứ theo nội dung nghị định 80/2021/NĐ-CP hướng dẫn thi hành Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ, định nghĩa của các doanh nghiệp này được chia theo từng lĩnh vực dưới đây:
| Lĩnh vực | Doanh nghiệp nhỏ | Doanh nghiệp siêu nhỏ |
| Nông, lâm nghiệp, thủy sản
Công nghiệp và xây dựng |
Đặc điểm của doanh nghiệp nhỏ là sử dụng người lao động mà có tham gia bảo hiểm xã hội bình quân một năm không nhiều hơn 100 người, tổng doanh thu của doanh nghiệp trong năm không vượt quá 50 tỷ đồng, hoặc tổng vốn trong một năm không ít hơn hoặc bằng 20 tỷ đồng. | Các công ty sử dụng lao động và có tham gia bảo hiểm xã hội của năm bình quân không quá 10 người, tổng doanh thu trong năm không vượt quá 3 tỷ đồng. Ngoài ra, tổng nguồn vốn của năm ít hơn 3 tỷ đồng. |
| Thương mại và dịch vụ | Doanh nghiệp sử dụng lao động và có tham gia bảo hiểm xã hội bình quân trong một năm không quá 50 người. Ngoài ra, tổng doanh thu của năm không nhiều hơn 100 tỷ đồng, hoặc nguồn vốn của năm không vượt hơn 50 tỷ đồng. | Các doanh nghiệp sử dụng lao động và có tham gia bảo hiểm xã hội một năm bình quân không quá 10 người. Doanh nghiệp siêu nhỏ thoả điều kiện tổng doanh thu không quá 10 tỷ đồng 1 năm, hoặc tổng nguồn vốn không quá 3 tỷ đồng 1 năm. |
>>> Đọc ngay: SME là gì? Vai trò của doanh nghiệp SME đối với nền kinh tế
2. Các tiêu chí xác định doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ
Để hiểu rõ hơn về quy mô của doanh nghiệp và các chính sách hỗ trợ phù hợp, việc nắm bắt các tiêu chí phân loại doanh nghiệp là rất quan trọng. Dưới đây là các tiêu chí xác định doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa theo quy định hiện hành.
2.1. Lĩnh vực hoạt động của doanh nghiệp
Đầu tiên, theo Điều 6 Nghị định số 80/2021/NĐ-CP, lĩnh vực hoạt động của các công ty nhỏ và siêu nhỏ được xác định dựa vào ngành, nghề kinh doanh chính mà doanh nghiệp đó đăng ký với Cơ quan chức năng.
2.2. Số lao động tham gia BHXH hằng năm của doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ
Điều 7 Nghị định 80/2021/NĐ-CP quy định Số lao động sử dụng có tham gia bảo hiểm xã hội là toàn bộ số lao động do doanh nghiệp quản lý, sử dụng và trả lương, trả công tham gia bảo hiểm xã hội theo pháp luật về bảo hiểm xã hội. Theo đó, số lượng lao động tham gia BHXH bình quân trong năm được tính bằng công thức:
Bình quân số lao động tham gia BHXH trong năm = Tổng số người lao động tham gia BHXH của năm / 12
Số lao động sử dụng có tham gia bảo hiểm xã hội của tháng được xác định tại thời điểm cuối tháng và căn cứ trên chứng từ nộp bảo hiểm xã hội của tháng đó mà doanh nghiệp nộp cho cơ quan bảo hiểm xã hội.
Lưu ý rằng, doanh nghiệp hoạt động dưới 01 năm, số lao động sử dụng có tham gia bảo hiểm xã hội bình quân năm được tính bằng tổng số lao động sử dụng có tham gia bảo hiểm xã hội của các tháng hoạt động chia cho số tháng hoạt động.
2.3. Tổng nguồn vốn của doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ
Tổng nguồn vốn trong năm được xác định căn cứ vào bảng cân đối kế toán thể hiện trong báo cáo tài chính của năm liền kề trước đó, do doanh nghiệp nộp cho cơ quan thuế quản lý trực tiếp. Việc xác định tổng nguồn vốn được thực hiện tại thời điểm kết thúc năm tài chính.
Trường hợp doanh nghiệp hoạt động chưa đủ 01 năm, tổng nguồn vốn được xác định tại thời điểm cuối quý gần nhất trước thời điểm doanh nghiệp đăng ký tham gia hưởng hỗ trợ, căn cứ theo bảng cân đối kế toán của doanh nghiệp.
2.4. Tổng doanh thu
Tổng doanh thu của năm là tổng doanh thu bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ của doanh nghiệp và được xác định trên Báo cáo tài chính của năm trước liền kề mà doanh nghiệp nộp cho cơ quan quản lý thuế.
Nếu doanh nghiệp hoạt động dưới 01 năm hoặc trên 01 năm mà chưa phát sinh doanh thu thì tổng nguồn vốn sẽ được xác định dựa trên bảng cân đối kế toán của cuối quý liền kề tính tới thời điểm mà công ty đăng ký hưởng hỗ trợ.
2.5. Xác định và kê khai doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ
Doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ căn cứ vào mẫu quy định tại Phụ lục ban hành kèm theo Nghị định 80/2021/NĐ-CP để tự xác định và kê khai quy mô là doanh nghiệp siêu nhỏ, doanh nghiệp nhỏ và nộp cho cơ quan, tổ chức hỗ trợ.
Trường hợp doanh nghiệp cố ý kê khai không trung thực về quy mô để được hưởng hỗ trợ thì doanh nghiệp phải chịu trách nhiệm trước pháp luật và hoàn trả toàn bộ kinh phí đã nhận hỗ trợ.
Tìm hiểu ngay: Chiến lược quản trị doanh nghiệp vừa và nhỏ hiệu quả
3. Doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ được hỗ trợ những gì?
Doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu kinh tế Việt Nam, đây là lực lượng nòng cốt, đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững theo định hướng thị trường.
Nhằm khuyến khích khu vực doanh nghiệp này tích cực tham gia vào hoạt động sản xuất, kinh doanh, Nhà nước đã ban hành nhiều chính sách pháp luật ưu đãi.
3.1. Hỗ trợ về công nghệ dành cho doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ
Chính sách hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ tập trung thúc đẩy nghiên cứu, đổi mới và làm chủ công nghệ hiện đại thông qua các hoạt động tư vấn, đào tạo, chuyển giao và bảo vệ tài sản trí tuệ.
Doanh nghiệp được hỗ trợ tối đa 50% chi phí cho các hoạt động như tư vấn chuyển đổi số, thuê hoặc mua giải pháp số hóa, xác lập và phát triển quyền sở hữu trí tuệ, cũng như chuyển giao công nghệ, với mức hỗ trợ cụ thể tùy theo quy mô doanh nghiệp (siêu nhỏ, nhỏ).
Ngoài ra, các bộ, ngành và địa phương còn triển khai đầu tư cơ sở hạ tầng như cơ sở ươm tạo, kỹ thuật, khu làm việc chung và trang thiết bị nhằm tạo môi trường thuận lợi cho doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ phát triển.
3.2. Hỗ trợ tư vấn
Doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ được hỗ trợ tiếp cận mạng lưới tư vấn viên để sử dụng dịch vụ tư vấn trong các lĩnh vực như nhân sự, tài chính, sản xuất, bán hàng, thị trường và quản trị nội bộ (không bao gồm thủ tục hành chính, pháp lý).
Mức hỗ trợ tư vấn được căn cứ theo quy mô và đặc thù doanh nghiệp, với tỷ lệ từ 30% đến 100% giá trị hợp đồng, tối đa từ 50 đến 200 triệu đồng/năm/doanh nghiệp, trong đó các doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ, sử dụng nhiều lao động nữ hoặc là doanh nghiệp xã hội được hưởng mức hỗ trợ cao hơn.
Xem thêm: Top 10 công ty tư vấn chuyển đổi số hàng đầu cho doanh nghiệp Việt Nam
3.3. Hỗ trợ phát triển nguồn nhân lực
Các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ nhận hỗ trợ 100% tổng chi phí đào tạo trực tiếp về khởi sự kinh doanh và quản trị doanh nghiệp. Bên cạnh đó doanh nghiệp cũng được Nhà nước miễn phí truy cập và tham gia các bài giảng trực tuyến có sẵn trên hệ thống đào tạo trực tuyến của Bộ kế hoạch và Đầu tư và Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.
3.4. Hỗ trợ chuyển đổi từ hộ kinh doanh
Doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ chuyển đổi từ hộ kinh doanh sẽ được Nhà nước hỗ trợ nếu như đáp ứng những điều kiện sau đây:
- Trước khi thành lập công ty, hộ kinh doanh đó đã đăng ký và hoạt động theo như quy định của pháp luật.
- Hộ kinh doanh có các hoạt động sản xuất và kinh doanh liên tục ít nhất 1 năm tính đến ngày hộ kinh doanh được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp lần đầu.
Về nội dung hỗ trợ, chủ sở hữu sẽ nhận được các hành động sâu sát từ định hướng, tư vấn đến miễn giảm nhiều khoản lệ phí:
- Tư vấn và hướng dẫn miễn phí hồ sơ và thủ tục thành lập doanh nghiệp.
- Miễn lệ phí khi đăng ký doanh nghiệp và lệ phí cung cấp thông tin doanh nghiệp lần đầu.
- Miễn phí thẩm định, lệ phí cấp phép kinh doanh lần đầu đối với các ngành, nghề kinh doanh có điều kiện.
- Miễn lệ phí môn bài trong 3 năm kể từ ngày được cấp Chứng nhận đăng ký doanh nghiệp lần đầu.
- Tư vấn và hướng dẫn miễn phí các thủ tục hành chính về thuế và chế độ kế toán trong 3 năm kể từ ngày hộ kinh doanh được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp lần đầu.
- Miễn hoặc giảm thuế thu nhập doanh nghiệp theo quy định của pháp luật đối với thuế thu nhập doanh nghiệp;
- Miễn, giảm số tiền sử dụng đất có thời hạn theo như quy định của pháp luật về đất đai.
3.5. Hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo
Chính sách hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ khởi nghiệp sáng tạo tập trung vào nhiều nội dung thiết thực như: miễn giảm chi phí sử dụng cơ sở vật chất (thiết bị, mặt bằng làm việc), tư vấn sở hữu trí tuệ, thử nghiệm và hoàn thiện sản phẩm, tiêu chuẩn kỹ thuật, chuyển giao công nghệ, đào tạo chuyên sâu trong và ngoài nước.
Ngoài ra, doanh nghiệp còn được hỗ trợ về truyền thông, xúc tiến thương mại, kết nối mạng lưới khởi nghiệp và tham gia thương mại điện tử, với mức hỗ trợ lên đến 50% hoặc 100% chi phí tùy nội dung, giới hạn theo từng loại hình chi phí nhằm nâng cao năng lực đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững.
3.6. Hỗ trợ tiếp cận tín dụng
Trong từng thời kỳ khác nhau, Chính phủ sẽ quyết định chính sách hỗ trợ tín dụng tăng dư nợ cho vay đối với các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ. Điều này khuyến khích các tổ chức tín dụng tiến hành cho vay dựa theo xếp hạng tín nhiệm doanh nghiệp và một số biện pháp phù hợp khác.
Không chỉ vậy, doanh nghiệp nhỏ còn được các cơ quan, tổ chức và cá nhân hỗ trợ xây dựng các phương án sản xuất, kinh doanh khả thi. Hỗ trợ tăng cường năng lực quản trị và kỹ năng quản lý, giúp minh bạch hóa tài chính của công ty, nâng cao khả năng để tiếp cận tín dụng cũng là ưu đãi mà Nhà nước cung cấp.
4. Chiến lược quản trị doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ
Kinh doanh nhỏ và siêu nhỏ là bước khởi đầu của rất nhiều người khi muốn làm chủ. Nhưng để doanh nghiệp phát triển ổn định, không chỉ cần ý tưởng hay mà còn phải biết cách quản lý hiệu quả. Bài viết này sẽ chia sẻ những chiến lược đơn giản, thiết thực giúp bạn quản trị doanh nghiệp một cách dễ dàng, tiết kiệm thời gian và chi phí, từ đó vững bước trên con đường kinh doanh.
4.1. Xác định rõ tầm nhìn, sứ mệnh và mục tiêu cụ thể
Để doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ phát triển bền vững, việc đầu tiên cần làm là xây dựng tầm nhìn và sứ mệnh rõ ràng. Tầm nhìn giúp định hướng dài hạn cho doanh nghiệp trong 3 đến 5 năm tới, còn sứ mệnh thể hiện giá trị cốt lõi mà doanh nghiệp muốn mang lại cho khách hàng và xã hội.
Song song với đó, các mục tiêu cần được thiết lập theo nguyên tắc SMART, tức là cụ thể, đo lường được, khả thi, liên quan và có thời hạn rõ ràng. Điều này giúp doanh nghiệp dễ dàng theo dõi tiến độ và điều chỉnh kịp thời.
4.2. Tập trung vào quản trị tài chính hiệu quả
Quản lý tài chính là yếu tố sống còn đối với doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ. Doanh nghiệp cần thiết lập hệ thống báo cáo tài chính nội bộ rõ ràng, minh bạch, giúp chủ doanh nghiệp nắm bắt được tình hình thu chi một cách chính xác. Việc quản lý dòng tiền phải được kiểm soát chặt chẽ để tránh trường hợp chi tiêu vượt quá nguồn thu.
Đồng thời, doanh nghiệp nên ứng dụng các phần mềm kế toán phù hợp, như AMIS Kế toán, nhằm tự động hóa việc ghi chép và báo cáo, từ đó tiết kiệm thời gian và giảm sai sót.
[Tải ngay MISA Collections 01] Xây dựng hệ thống báo cáo quản trị – Đọc đúng, Quyết trúng
4.3. Tối ưu quy trình và vận hành nội bộ
Để nâng cao hiệu quả hoạt động, doanh nghiệp cần chuẩn hóa quy trình làm việc thông qua việc xây dựng các SOP (Standard Operating Procedure). Việc này giúp các nhân viên thực hiện công việc một cách đồng nhất và chuyên nghiệp hơn.
Bên cạnh đó, ứng dụng các công cụ quản lý công việc như Trello, Asana hoặc AMIS Công việc sẽ hỗ trợ theo dõi tiến độ và phối hợp nhóm hiệu quả, tránh trùng lặp hoặc bỏ sót nhiệm vụ. Tự động hóa các công việc lặp đi lặp lại cũng giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian và tăng năng suất.
4.4. Xây dựng đội ngũ và văn hóa doanh nghiệp
Đội ngũ nhân sự là tài sản quý giá nhất của doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ. Việc tuyển dụng đúng người, giao việc phù hợp với năng lực và đánh giá minh bạch sẽ giúp nâng cao hiệu suất làm việc. Doanh nghiệp cũng cần chú trọng đào tạo liên tục để phát triển kỹ năng chuyên môn và kỹ năng số cho nhân viên, giúp họ bắt kịp xu hướng công nghệ.
Một văn hóa doanh nghiệp cởi mở, khuyến khích chia sẻ, học hỏi và linh hoạt sẽ tạo môi trường làm việc tích cực, giữ chân nhân tài và thúc đẩy sự sáng tạo.
4.5. Tăng cường tiếp thị trên nền tảng số
Trong bối cảnh thị trường ngày càng số hóa, doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ cần tận dụng các kênh tiếp thị số để mở rộng tệp khách hàng. Việc sử dụng các nền tảng như Facebook, Zalo hay Google giúp doanh nghiệp tiếp cận khách hàng nhanh chóng và tiết kiệm chi phí.
Bên cạnh đó, tối ưu hóa website chuẩn SEO sẽ gia tăng lượng truy cập tự nhiên, hỗ trợ tăng doanh thu. Kết hợp với các công cụ quản lý bán hàng và chăm sóc khách hàng như AMIS Bán hàng sẽ giúp doanh nghiệp giữ liên lạc và nâng cao trải nghiệm khách hàng.
4.6. Ứng dụng công nghệ số để mở rộng quy mô
Để quản trị hiệu quả và mở rộng quy mô, doanh nghiệp nhỏ nên ứng dụng các phần mềm quản trị tổng thể như MISA AMIS. Các nền tảng này tích hợp quản lý công việc, nhân sự, tài chính và bán hàng trong một hệ thống duy nhất, giúp chủ doanh nghiệp dễ dàng kiểm soát mọi mặt hoạt động.
Đồng thời, điện toán đám mây cho phép làm việc linh hoạt mọi lúc, mọi nơi, tăng khả năng phối hợp nhóm. Việc bảo đảm an toàn dữ liệu và phân tích số liệu chính xác cũng góp phần giúp doanh nghiệp ra quyết định thông minh hơn.
4.7. Linh hoạt trong quản trị rủi ro và pháp lý
Doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ thường dễ bị ảnh hưởng bởi biến động thị trường và các rủi ro pháp lý. Vì vậy, cần liên tục cập nhật các quy định về thuế, lao động, bảo hiểm để tuân thủ đúng pháp luật. Ngoài ra, doanh nghiệp cũng nên xây dựng kế hoạch ứng phó với các rủi ro như đứt gãy chuỗi cung ứng hoặc thay đổi nhu cầu khách hàng. Trong những tình huống phức tạp, việc sử dụng dịch vụ tư vấn thuế – pháp lý chuyên nghiệp sẽ giúp doanh nghiệp tránh được những sai sót có thể gây thiệt hại lớn.
Doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ tại Việt Nam thường đối mặt với nhiều khó khăn trong công tác quản lý và điều hành như hạn chế về năng lực quản trị, thông tin phân tán, thiếu kết nối giữa các bộ phận, quản lý thủ công, dễ sai sót,… ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả hoạt động và khả năng cạnh tranh.
MISA AMIS chính là giải pháp phù hợp cho các doanh nghiệp nhỏ quản trị toàn diện để tối ưu hóa hoạt động sản xuất kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh mạnh mẽ. MISA AMIS gồm 4 phân hệ chính được chia thành 40+ ứng dụng chuyên biệt, tích hợp trên một nền tảng và liên thông dữ liệu chặt chẽ với nhau, hỗ trợ doanh nghiệp quản trị đầy đủ các nghiệp vụ Tài chính – Kế toán, Marketing – Bán hàng, Quản trị nhân sự cho đến Văn phòng số.
- Quản trị Tài chính – Kế toán: Kế toán (Chi phí, Doanh thu, Công nợ, Mua hàng, Bán hàng, Kho,…), Hóa đơn điện tử, Chữ ký số, Thuế điện tử, Kết nối ngân hàng,…
- Quản trị Marketing – Bán hàng: CRM, Marketing automation, Quản lý khuyến mại,…
- Quản trị nguồn nhân lực: Chấm công, Tuyển dụng, Tiền lương, Mục tiêu, Thông tin nhân sự, BHXH,…
- Văn phòng số: Quản lý công việc, Quản lý quy trình, Quản lý tài sản, Ký tài liệu số, Mạng xã hội doanh nghiệp, Quản lý phòng họp,…
Hơn 250.000+ doanh nghiệp trong đó có Tập đoàn Austdoor, Công ty cổ phần Sách Alpha, Công ty Cổ phần LANDCO, Công ty Cổ Phần Viglacera Hạ Long, Công ty TNHH Sản xuất Xây dựng Thương mại Đại Á Châu, CTCP Dược phẩm Mediplantex,… và nhiều doanh nghiệp khác đã lựa chọn MISA AMIS để tối ưu toàn bộ hoạt động vận hành, nâng cao hiệu quả hoạt động.
Dùng thử và khám phá sức mạnh của MISA AMIS tại đây:
- Miễn phí sử dụng không giới hạn tính năng
- Miễn phí sử dụng trên tất cả thiết bị: Laptop, Smartphone, Tablet,…
- Miễn phí đào tạo và hướng dẫn sử dụng
- Miễn phí tư vấn, Demo sản phẩm 1-1 cùng chuyên gia
5. Lời kết
Bài viết đã tổng hợp các thông tin quan trọng về doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ, cách xác định 2 loại hình doanh nghiệp này. Qua đó, có thể thấy rõ Nhà nước đang nỗ lực xây dựng hành lang pháp lý và triển khai nhiều chính sách hỗ trợ nhằm tạo điều kiện thuận lợi thúc đẩy các doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ vươn lên mạnh mẽ trong thời gian tới.
contact@misa.com.vn
0904 885 833
https://amis.misa.vn/
